Leesvoer

Ze zijn razend populair, de uitrolriemen a.k.a. flexilijnen. Ze hebben een stevig plastic kastje waar de lijn automatisch in terugtrekt en oprolt. De vorm van het kastje is een flink handvat, zodat hij lekker in de hand ligt. Er zit een lange lijn in verwerkt (5, 8, soms wel 10 meter). Met een druk op de knop kun je het uitrollen stoppen of de lijn op een gewenste stand vastzetten. Het idee is top. De hond krijgt lekker de ruimte en de mens loopt niet met grote hoeveelheden lijn in de handen. Sterker nog, je hebt maar een hand nodig om deze lijn te bedienen. Dat is toch een hele praktische uitvinding? Zeker! En toch wil ik hieronder vijf risico’s aanhalen bij het gebruik van de flexilijn. Ik schrijf hierbij helaas uit ervaring…

1. Wat als het handvat uit je handen glipt?
Het handvat kun je niet veilig met een extra lus om je hand binden en je kunt deze lijn ook maar met één hand vasthouden. Dat grote plastic handvat kan met een ruk zo uit de hand schieten en dan ontstaat er een dramatische situatie. De hond wordt vanaf dat moment achtervolgd en opgejaagd door een flink stuk plastic wat slepend over de grond op hem af blijft komen. Honden kunnen hier compleet van in paniek raken en op de vlucht schieten. Helaas kunnen ze het achtervolgende handvat niet afschudden. Dit kan traumatische gevolgen hebben voor een hond. (Grote angst of helemaal niet meer durven wandelen, bijvoorbeeld)

2. Je kunt de hond niet afremmen.
De dunne lijn kun je niet met je handen rustig afremmen om de hond op een comfortabele manier tot stilstand te begeleiden voordat hij het eind van de lijn raakt. Er is alleen die knop en wanneer je hier op drukt komt de hond met een ruk tot stilstand. Het is hierdoor onverantwoord om een flexilijn aan een halsband vast te maken, want de hals van een hond is net zo kwetsbaar als die van een mens. Gelukkig dragen de meesten honden tegenwoordig een tuig, maar zelfs dan is het een pijnlijk gezicht wanneer honden in volle vaart met een ruk tot stilstand geramd worden. Dit kan honden lichamelijke schade toebrengen.

3. Er staat constante spanning op de lijn.
Doordat er altijd spanning op de uitrolriem staat, leert de hond dat het loont om voorwaarts te bewegen met een gespannen lijn. Dit zal trekken in de hand werken. Trekken is voor mensen zeer hinderlijk en voor honden vaak een aangeleerde manier om vooruit te komen.
De spanning op de lijn kan ook spanning opwekken binnen de hond zelf. Tijdens ontmoetingen met andere honden, bijvoorbeeld, kunnen flexilijnen een spanningsexplosie in de hand werken. De constante spanning van de lijn ontneemt de hond een vrij gevoel. Voor angstige honden is het gebruik van flexilijnen dan ook zeer af te raden.

4. In geval van nood is de lijn niet makkelijk te hanteren.
Je kunt alleen het kastje bedienen, want de lijn zelf is er niet voor gemaakt om vast te pakken. Hierdoor heb je minder controle over de lijn en daarmee ook minder controle over de veiligheid van de hond.
In principe is geen enkele lijn er voor bedoeld om de hond bepaalde richtingen op te trekken, maar wanneer je met twee handen een lijn vasthoudt, kun je in geval van nood wel meer sturing bieden.

5. Een groot risico op brandwonden en snijwonden bij zowel honden als mensen.
Doordat je het uiteinde van de flexilijn niet kunt loslaten (zie punt 1), zul je het handvat altijd moeten blijven vasthouden waardoor de lijn altijd gespannen staat tot aan jouw hand. Ook wanneer de hond enorm enthousiast rondjes om mensen en honden heen begint te rennen, met alle gevolgen van dien.
Het is in hondentaal beleefd om draaiende bewegingen om elkaar heen te maken. Iedereen heeft het ook vast wel eens zien gebeuren, het geklungel met de lijnen bij aangelijnde ontmoetingen. Een flexilijn kan in zulke situaties plots omslaan in een gevaarlijk brandend snijtouw. Er zijn verhalen van mensen die hun vingers verloren hebben aan dergelijke toestanden. Amputaties, brandwonden en snijwonden…brrr.

Als je ondanks bovenstaande vijf punten nog steeds gemotiveerd bent om een flexilijn te gebruiken, dan wens ik je vooral veel veiligheid en oplettendheid toe voor jezelf, je hond en je omgeving. Het idee van de flexilijn is absoluut fijn, maar hij kan ook leiden tot veel pijn. Wees voorzichtig!

Ik woon en werk in de stad en daar maak ik (los van de lange wandeling buiten de stad) dagelijks korte uitlaatrondjes. We lopen dan even naar een klein veldje of plantsoentje midden in de bebouwde kom. Sheriff loopt altijd in haar tuigje, verbonden aan een 4,5m lijn die ik gelukkig soepel kan opbossen of laten vieren. Onderweg laat ik haar lekker snuffelen en we houden rekening met elkaars tempo. Zo nu en dan komen er onaangelijnde honden op ons af om contact te maken. Sheriff reageert ongemakkelijk, maar ze probeert de spanning meestal te ontladen via spelbogen en druk om de hond heen springen. Ik laat de lijn dan vieren en probeer haar zo veel mogelijk ruimte te geven, maar dat is soms best een uitdaging.

“Kan ze niet los?”, hoor ik dan, terwijl de eigenaar van de onaangelijnde hond een praatje met mij komt maken. “Nee, hier niet.”, antwoord ik. Vervolgens krijg ik meestal vragen als: “O, luistert ze niet? Rent ze dan weg ofzo?”. Af en toe ga ik daar op in en dan leg ik uit: “Nou, er lopen hier allemaal autowegen om ons heen en het is hier niet omheind. Over het algemeen reageert ze heel goed, maar ik kan nooit 100% garanderen dat ze op het gras blijft, zeker niet wanneer ze ook in interactie is met andere honden. Ze zou ook van iets kunnen schrikken of er gebeurt iets anders waardoor ze plotseling het gevoel heeft dat ze moet uitwijken… Het blijft een dier en die houdt niet altijd rekening met het verkeer op de weg”.
Meestal krijg ik dan een scheve blik in de trend van ‘pff, jij hebt dus geen controle over jouw hond’ en komt er nog een opmerking achterna: “Nou, mijn hond weet dat hij nooit zomaar van de stoep af mag, dat is een kwestie van trainen.”. Ik knik dan altijd vriendelijk en antwoord: “Ik geloof het graag, maar ik houd mijn hond hier liever aangelijnd”.

Control freaks?
Waar komt toch die obsessie vandaan dat honden altijd los moeten kunnen lopen, zelfs midden in een drukke stad? Wat hebben deze mensen tegen het aanlijnen van honden? Is dat projectie, omdat ze zelf zo graag de illusie van 100% vrijheid willen uitdragen? Of zijn het juist control freaks met betrekking tot hun honden?

Wat mij vaak opvalt, is dat honden die loslopen in de drukke stad, achter hun mensen aan, vaak in een verlaagde/angstige (sommigen noemen dit ‘onderdanige’) houding op hun mensen reageren. Wanneer hun mens naar ze toedraait of contact met ze maakt, gaan de oren naar achteren, de houding verlaagt en/of de staart duikt naar beneden en knijpt soms zelfs tussen de benen. Inmiddels weet ik waar deze angstige en onzekere reacties vandaan kunnen komen.
Zo zag ik in de stad eens een meisje lopen, vergezeld door een kruising herderpup. De pup liep los, midden in de drukke stad tussen de drukke wegen. De pup achtervolgde het meisje hijgend en sluipend (stress signalen). Verderop schoot hij toen plots een klein stukje de weg op, omdat hij kort interactie had met een tegemoetkomende aangelijnde hond. De reactie van het meisje was direct een woedende schreeuw. Ze greep haar pup in zijn nekvel en drukte hem tegen de stoepgrond…”UH! NEE!”. De hond dook in elkaar. Toen dacht ik: “Oei, doen die mensen dat zo?”. Na zo’n nare ervaring zou ik waarschijnlijk ook niet meer ongeremd van de stoep af durven te stappen.
Is dit hoe al die mensen hun honden aanleren om los te lopen in de stad? Flink corrigeren wanneer de hond jouw zelf bedachte grenzen overschrijdt? Totdat je een hond hebt die jouw keurig volgzaam, maar wel in volle angst, constant in de gaten houdt? Ik hoop het niet. Ik hoop dat wat ik op straat zie gebeuren uitzonderingen zijn, maar ik vrees het ergste..

Het kan natuurlijk ook helemaal anders. Je kunt een hond ook op een plezierige en vriendelijke manier leren om ook in de stad constant los te lopen, bij jou in de buurt te blijven en te wachten met bepaalde handelingen totdat jij een signaal geeft. Dat vergt ongelofelijk veel training, geduld en met name in de stad zul je alle aanwezige vormen van afleiding (van skateboards, tot rennende, schreeuwende mensen en kinderen..en dan nog al het verkeer..) rustig moeten opbouwen.
Toch zou ik dit met mijn eigen hond alsnog nooit 100% vertrouwen. Ook al had ik een Border Collie uit een geweldige werklijn die keurig aan mij vastgeplakt zou blijven lopen; ik zou altijd achter in mijn hoofd blijven vrezen voor de onvoorspelbaarheid van de stad. Ik zou mezelf altijd blijven afvragen of ik wel echt ALLES had afgedekt in onze training. Het risico zou mij opvreten. Waarom zou ik dat mezelf aandoen?

Lukt het jou wel, dan lees ik graag in je reactie hieronder hoe dat trainingsproces verlopen is. Ook lees ik graag waarom je de hond altijd los wilt hebben lopen. Het fascineert mij, want ik vind het tot nu toe heel moeilijk om die drang van mensen te begrijpen.

Doe mij maar aanlijnen
Wanneer ik op pad ga met mijn hond, schat ik situaties in en probeer ik in mijn hoofd razendsnel een risico analyse te maken. Ben ik in een losloopgebied en kom ik een aangelijnde hond tegen? Dan roep ik mijn hond even bij me. Zie ik een ruiter op een paard of een fietser aankomen? Ik roep mijn hond even bij me. (hondenetiquette)
Ga ik naar een plek waar ik non stop dit soort zaken tegenkom en/of waar veel verkeer is en/of is er geen barrière tussen mijn hond en een autoweg? Dan lijn ik mijn hond aan. In de stad zal ik mijn hond dus altijd aangelijnd houden.
Ik zie de lijn niet als een negatief, dwingend stuurmiddel, maar als een vorm van extra veiligheid. Een soort veiligheidsgordel die alleen strak komt te staan in geval van nood. Ik ben heel erg blij dat dit kan en dat er tegenwoordig ook hele comfortabele hondentuigen zijn waardoor de hond optimaal kan genieten van vrije bewegingsruimte, zonder risico’s. Doe mij dus maar gewoon aanlijnen.